Grensoverschrijdende wandeling doorheen de Zwinstreek
Wandeling: de Zwinpolders (de Kleyne Vlakte), langs de Zwinmonding over de Internationale Dijk, Cadzand-bad, het kleine Retranchement met zijn wallen, Hazegras en de Hazegraspolder.
Ik begon mijn wandeling door de Kleyne Vlakte, dat onderdeel is van de Zwinduinen en -polders. Begin jaren 1930 werd hier een luchthaven aangelegd.
Het Zwin, een oude zeearm, strekt zich uit tussen Knokke en het Nederlandse Cadzand. Via deze zeearm konden in de middeleeuwen de zeeschepen de havens van Brugge, Damme en Sluis bereiken vanaf de Noordzee. Dit zorgde voor bloeiende handel, economische voorspoed en welvaart. Inpoldering zorgde voor de verzanding van de Zwingeul waardoor de Zwinhavens niet langer toegankelijk waren vanaf de zee.
Het Zwin bleef in verbinding met de zee waardoor er zich een uniek grensoverschrijdend natuurgebied van strand, duinen, kreken, slikken en schorren ontwikkelde: een ideale biotoop voor heel wat zee- en watervogels. Om de verdere verzanding van het Zwin te voorkomen werd enkele jaren terug de Zwinvlakte uitgebreid. Daarvoor werd de Internationale Dijk, aangelegd eind negentiende eeuw, gesloopt en een nieuwe dijk aangelegd. Deze nieuwe kleidijk, waarover kan worden gewandeld en gefietst wordt, begraasd door schapen. Ik wandelde voorbij enkele grenspalen, die de grens markeren tussen België en Nederland. Door de uitbreiding van het Zwin kregen drie grenspalen, uit de negentiende eeuw, een nieuwe plaats. Grenspaal 369 is de laatste zuil van de 450 kilometerlange grens.
Ik stapte over het wandelpad door de duinen van Cadzand-bad en voorbij de kleine jachthaven. In de verte zag ik de haven van Zeebrugge en aan de overkant van de Westerschelde Vlissingen. Ik doorkruiste eerst een vakantiepark en stapte door de Zeeuwse polders naar Retranchement, een dorpje met een heerlijke on-Nederlands klinkende naam. Inderdaad: “Retranchement” is het Franse woord voor “tweede omwalling”. Het was in de zeventiende eeuw een militair bolwerk van de Staatsen ter verdediging van de Zwinmonding tegen de Spanjaarden en maakte deel uit van de Staats-Spaanse Linies. De wallen en grachten zijn prachtig bewaard en het wallencomplex is nu een mooi natuurgebied. Het is er aangenaam wandelen. Alleen spijtig dat ik bij mijn passage werd een miezerige regenbui over mij kreeg. Retranchement wordt momenteel fel begeerd door Belgen die net over de grens en op een boogscheut van Knokke en Sluis op zoek zijn naar een vakantie- of tweede woning.
Ik wandelde vanuit Retranchement terug naar mijn startplaats via de wijk Hazegras. Langs deze weg bevrijdde het Canadese leger in november 1944 het laatste stukje van België. Het gebied werd in de 18de eeuw ingepolderd door de aanleg van een polderdijk en zo ontstond de Hazegraspolder. Bij hoeve Hazegras trakteerde ik mijzelf nog op een lekker, ambachtelijk bereid roomijsje.
In 2017 stapte ik van Hoofdplaat in Nederland naar Knokke ter gelegenheid van de 44ste bevrijdingsmars. Hierbij mijn verslag: Canadese Bevrijdingsmars 2017.
Mijn fotoverslag: Zwin 28 augustus 2021
